พระราชพิธีถวายมหาสมณุตมาภิเษกแด่กรมพระปวเรศวริยาลงกรณ์ พ.ศ.2434
ในงานพระราชพิธีถวายมหาสมณุตมาภิเษกแด่กรมพระปวเรศวริยาลงกรณ์ พ.ศ.2434 มีรายละเอียดดังต่อไปนี้ ลิงก์ อ้างอิงเชื่อมโยงจากเว็บ วัดบวรนิเวศวิหาร
"ต่อจากงานฉลองพระอาราม ทรงพระกรุณาโปรดแต่งตั้งพระราชพิธีถวายมหาสมณุตมาภิเษกแด่กรมพระปวเรศวริยาลงกรณ์ พระราชอุปัธยาจารย์ เป็นกรมสมเด็จพระปวเรศวริยาลงกรณ์ ซึ่งภายหลังแก้เป็น สมเด็จกรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ ในฝ่ายสมณศักดิ์ เป็นมหาสังฆปริณายกประธานแห่งพระสงฆ์ทั่วราชอาณาจักร ทรงถวายเศวตฉัตร 5 ชั้น ตั้งพระราชพิธีสงฆ์ในพระอุโบสถวัดบวรนิเวศวิหาร มีเทียนชัยและพระสงฆ์สวดภาณวาร ตั้งแท่นเศวตฉัตรในพระอุโบสถ ตั้งพระแท่นทรงที่ชาลากำแพงแก้ว โรงพิธีพราหมณ์ ตั้งริมคูนอกกำแพงชั้นออกมา มีสวดมนต์ตั้งน้ำวงด้วยด้ายวันหนึ่ง พระสงฆ์ 20 รูป รุ่งเช้าจุดเทียนชัย สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ โปรดให้กรมหมื่นวชิรญาณวโรรสทรงจุด พระสงฆ์เข้าพระราชพิธี 30 รูป สวดมนต์ 3 เวลา และสวดภาณวาร 3 วัน 3 คืน เช้าวันที่ 27 พฤศจิกายน พุทธศักราช 2434 สรงแล้วเสด็จขึ้นพระแท่นเฉวตฉัตร มีประกาศกระแสพระบรมราชโองการทรงสถาปนาแล้วทรงรับพระสุพรรณบัฏ เครื่องยศ ดอกไม้ธูปเทียน และต้นไม้เงิน ต้นไม้ทองของหลวง แล้วทรงถวายศีล เป็นเสร็จการรับมหาสมณุตมาภิเษก ต่อจากนั้นทรงธรรม 4 กัณฑ์ อนุโลมตามพระบรมราชาภิเษก กัณฑ์ทศพิธราชธรรมจรรยาเปลี่ยนเป็นไตรสิกขา แล้วทรงรับดอกไม้ธูปเทียนของพระสงฆ์ พระบรมวงศานุวงศ์และข้าราชการ"
จากรายละเอียดของบทความนี้ แยกรายละเอียดได้ดังนี้
เหรียญที่ 1 เนื้อเงิน (ยุก 2) 24 พฤศจิกายน 2434
ในงานพระราชพิธีถวายมหาสมณุตมาภิเษกแด่กรมพระปวเรศวริยาลงกรณ์ พ.ศ.2434 มีรายละเอียดดังต่อไปนี้ ลิงก์ อ้างอิงเชื่อมโยงจากเว็บ วัดบวรนิเวศวิหาร
"ต่อจากงานฉลองพระอาราม ทรงพระกรุณาโปรดแต่งตั้งพระราชพิธีถวายมหาสมณุตมาภิเษกแด่กรมพระปวเรศวริยาลงกรณ์ พระราชอุปัธยาจารย์ เป็นกรมสมเด็จพระปวเรศวริยาลงกรณ์ ซึ่งภายหลังแก้เป็น สมเด็จกรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ ในฝ่ายสมณศักดิ์ เป็นมหาสังฆปริณายกประธานแห่งพระสงฆ์ทั่วราชอาณาจักร ทรงถวายเศวตฉัตร 5 ชั้น ตั้งพระราชพิธีสงฆ์ในพระอุโบสถวัดบวรนิเวศวิหาร มีเทียนชัยและพระสงฆ์สวดภาณวาร ตั้งแท่นเศวตฉัตรในพระอุโบสถ ตั้งพระแท่นทรงที่ชาลากำแพงแก้ว โรงพิธีพราหมณ์ ตั้งริมคูนอกกำแพงชั้นออกมา มีสวดมนต์ตั้งน้ำวงด้วยด้ายวันหนึ่ง พระสงฆ์ 20 รูป รุ่งเช้าจุดเทียนชัย สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ โปรดให้กรมหมื่นวชิรญาณวโรรสทรงจุด พระสงฆ์เข้าพระราชพิธี 30 รูป สวดมนต์ 3 เวลา และสวดภาณวาร 3 วัน 3 คืน เช้าวันที่ 27 พฤศจิกายน พุทธศักราช 2434 สรงแล้วเสด็จขึ้นพระแท่นเฉวตฉัตร มีประกาศกระแสพระบรมราชโองการทรงสถาปนาแล้วทรงรับพระสุพรรณบัฏ เครื่องยศ ดอกไม้ธูปเทียน และต้นไม้เงิน ต้นไม้ทองของหลวง แล้วทรงถวายศีล เป็นเสร็จการรับมหาสมณุตมาภิเษก ต่อจากนั้นทรงธรรม 4 กัณฑ์ อนุโลมตามพระบรมราชาภิเษก กัณฑ์ทศพิธราชธรรมจรรยาเปลี่ยนเป็นไตรสิกขา แล้วทรงรับดอกไม้ธูปเทียนของพระสงฆ์ พระบรมวงศานุวงศ์และข้าราชการ"
จากรายละเอียดของบทความนี้ แยกรายละเอียดได้ดังนี้
- รุ่งเช้าจุดเทียนชัย สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ โปรดให้กรมหมื่นวชิรญาณวโรรสทรงจุด
- --- ความหมาย คือ จุดเทียนชัยตอนเช้าของวันที่ 24 พฤศจิกายน พ.ศ.2434 (ร.ศ.110)
- พระสงฆ์เข้าพระราชพิธี 30 รูป สวดมนต์ 3 เวลา และสวดภาณวาร 3 วัน 3 คืน
- --- ความหมาย คือ สวดมนต์และสวดภาณวาร วันละ 3 เวลา ตลอด 3 วัน 3 คืน โดยเริ่มสวดมนต์และสวดภาณวาร วันที่ 24 - 25 - 26 พฤศจิกายน พ.ศ.2434 (ร.ศ. 110)
- เช้าวันที่ ๒๗ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๔๓๔ สรงแล้วเสด็จขึ้นพระแท่นเฉวตฉัตร
- --- ความหมาย คือ เช้าของวันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ.2434 (ร.ศ.110) สมเด็จฯกรมพระยาปวเรศ พระองค์ทรงสรงน้ำแล้วเสร็จขึ้นพระแท่นเฉวตฉัตร
เหรียญนี้เรียกกันโดยทั่วไปว่า “เหรียญบาตรน้ำมนต์” หรือ“เหรียญปวเรศ” ลักษณะเป็นเหรียญรูปไข่ ขอบเรียบ
ด้านหน้าเป็นรูปอัฐบริขาร พัดยศ และเบญจปฎลเศวตฉัตร(ฉัตรขาว 5 ชั้น) โดยมีบาตรเป็นจุดศูนย์กลางและแสดงเป็นจุดเด่นของเหรียญ มีอักษรเป็นภาษามคธว่า “อยโข สุขิ โตโหติ นิท์ทุก์โข นิรุปททโว อนันตราโย ติฏเฐย์ย สัพ์พโสตถี ภวันตุเต” แปลว่า “ผู้นี้แลมีความสุข ไร้ทุกข์ ไร้อุปัทวะ ไม่มีอันตราย พึงดำรงอยู่ ขอความสวัสดีจงมีแด่ท่าน”
ด้านหลัง มีข้อความ ที่แตกต่างกันเพื่อแยกวาระพิธีฯของเหรียญที่สร้าง
รายละเอียดเหรียญบาตรน้ำมนต์ วันที่ 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2434 (ร.ศ.110)
ยุก 2 --- ความหมาย สมเด็จฯกรมพระปวเรศวริยาลงกรณ์ พระองค์ที่เป็นพระสังฆราชมารวม 2 ยุก คือ สมัยแรกคือ สมัยรัชกาลที่ 4 ยุกที่ 2 คือ ยุกสมัยรัชกาลที่ 5
พ.ศ. 97 --- ความหมาย สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส พระองค์ทรงเป็นสมเด็จพระสังฆราช ได้สิ้นพระชนม์ในปี พ.ศ.2396 และภายหลังไม่มีใครเป็นสมเด็จพระสังฆราช จนกระทั่งสมเด็จฯกรมพระยาปวเรศฯท่านมาเป็นสมเด็จพระสังฆราชจึงเริ่มนับในปีเริ่มต้นการในเป็นสมเด็จพระสังฆราช พ.ศ.2397
“ที่ระฦก งาน มหาสมณุตตมาภิเศก พระเจ้าบรมวงษ์เธอ กรมสมเด็จฯกรมพระปวเรศวริยาลงกรณ์ วันที่ 24 พฤศจิกายน รัตนโกสินทร์ศก 110”
รายละเอียดเหรียญบาตรน้ำมนต์ วันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2434 (ร.ศ.110)
เหรียญรุ่นที่สร้างในวันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2434 จะไม่มีคำว่า ยุก 2 และ พ.ศ.97(2397) และลายมือตัวหนังสือของเหรียญทั้ง 2 วาระที่สร้างจะแตกต่างกันเหรียญที่ 1 เนื้อเงิน (ยุก 2) 24 พฤศจิกายน 2434
 |
| http://phantakityothin.blogspot.com/ |
รูป แสดงเหรียญบาตรน้ำมนต์ คุณถิรวัฒน์ พันธกิจโยธิน เอื้อเฟื้อภาพ
เหรีญที่ 2 เนื้อทองแดง (ยุก 2) 24 พฤศจิกายน 2434
เหรีญที่ 3 เนื้อทองแดง 27 พฤศจิกายน 2434
เหรียญบาตรน้ำมนต์ฯ ที่สร้างลงวันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ.2434(ร.ศ.110) เซียนตำรารู้จัก และมีของปลอมเก๊ในตลาด
